در دنیای امروز شاهد آن هستیم که افراد در سنین مختلف توجه بیشتری به ظاهر پوست خود نموده و تمایل به استفاده از روش های جوان سازی پوست در بین مردم در حال افزایش می باشد. ولی با توجه به تنوع این روش ها بسیاری از مردم دچار تردید در تصمیم گیری برای انتخاب بین روش های موجود می باشند. داشتن اطلاعات پایه در مورد این روش ها می تواند به افراد برای تصمیم گیری کمک شایانی نموده و افراد را در سنین مختلف در این زمینه راهنمایی نماید. به همین دلیل در چند مقاله به بحث جوان سازی پوست و روش های معمول آن پرداخته و آنها را مورد بررسی قرار خواهیم داد .
در بدو تولدمان پوستی بسیار شاداب و جوان داریم و این شادابی و لطافت نعمتی است که باید در حفظ و نگهداری آن کوشا باشیم. پروتئین مهم ساختمانی پوست کلاژن (collagen) نام دارد که البته در سایر بافت های بدن هم یافت می شود، کلاژن در کودکان تا ۷۵ درصد پوست را تشکیل می دهد ولی با افزایش سن این میزان در بزرگسالی کاهش می یابد. کلاژن مانند داربست در پوست انسان عمل نموده و جلوی افتادگی پوست در نواحی مختلف را می گیرد. خاصیت ارتجاعی پوست و یا برجستگی گونه ها مدیون وجود کلاژن در آنهاست و تخریب یا از دست دادن کلاژن در پوست باعث افتادگی پوست و ایجاد چین و چروک به مرور زمان خواهد شد. رژیم های سنگین غذایی یکی از مهمترین مواردی هستند که می توانند باعث تخریب و یا از دست دادن بافت کلاژن صورت شوند که متاسفانه در بسیاری از موارد غیر قابل برگشت میباشد. در بسیاری از موارد مشاهده شده است که افراد با رژیم های غذایی سخت، جوانی و شادابی پوست خود را فدای کاهش وزن و تناسب اندام می نمایند.
با افزایش سن و در بزرگسالی عوامل مختلفی مانند نورآفتاب و سایر اشعه ها (امروزه بخصوص نور مانیتور ها)، آلودگی هوا و مواد شیمیایی موجود در محیط زیست مان باعث آسیب به پوست، کاهش درصد کلاژن پوست، افتادگی و ایجاد چین وچروک درپوست گردیده اند، این عوامل همچنین در دراز مدت باعث تغییرات رنگ دانه ای و ایجاد لک های پوستی می گردند.
یکی از مهمترنی سوالاتی که در در این خصوص میتوان مطرح نمود این است که آیا کلاژن درفرم های خوراکی می تواند جذب بدن شود و یا استفاده از کرم های موضعی حاوی کلاژن می تواند باعث جذب این ماده از طریق پوست گردد؟
با کمی بررسی و تحقیق در خصوص جواب این سوال به این نتیجه میرسیم که متاسفانه پاسخ این سوال منفی است، دلیل آن هم بسیار ساده می باشد، زیرا کلاژن یک پروتئین با وزن ملکولی زیاد و اندازه بزرگ است و چه مخاط روده ها و چه بافت پوست اجازه عبور یک پروتئین با این ابعاد را به داخل بدن نمی دهند، در واقع وزن ملکولی طبیعی کلاژن در پوست ما حدود ۳۰۰ کیلو دالتون است و اکثر کلاژن های موجود در بازار به شکل مکمل (Collagen Supplements) دارای وزن ملکولی در حد ۳۰ تا ۹۰ کیلو دالتون می باشند به همین دلیل دستگاه گوارش انسان توانایی جذب پروتئین هایی با وزن پنج کیلو دالتون ویا کمتر (۵۰۰۰ دالتون ) را دارد پس بیشتر مکمل های کلاژنی قابلیت جذب از روده ها را ندارند. تنها درصد کمی از مکمل های خوراکی کلاژنی به صورت فشرده و با وزن ملکولی کم برای قابلیت جذب بالا توسط روده ها طراحی شده اند، ولی باید درنظر داشت که حتی این مواد پس ازجذب، صرفا به عنوان مصالح اولیه جهت ساخت ملکول های بزرگ کلاژن مورد استفاده قرار می گیرند و مستقیما جایگزین کلاژن پوست نمی گردند. درمورد جذب کرم های کلاژن از پوست مشکل حادتر است. چرا که بافت خارجی بسیار متراکم پوست که مانند یک سد عمل می کند و جلوی ورود میکروب ها و سایر مواد مضر را به بدن می گیرد، اجازه عبور ملکول هایی با وزن بیشتر از نیم کیلو دالتون (۵۰۰ دالتون ) از پوست را نمی دهد.
هدف از توضیحات ارائه شده در متن بالا این است که به این نتیجه برسیم که گام اول در مراقبت از پوست در واقع جلوگیری از پیرشدن پوست و تخریب لایه کلاژن آن است و جوان سازی پوست و ترمیم لایه کلاژن درگام های بعدی قرار میگیرند. قرارگرفتن طولانی مدت و مداوم در معرض نور آفتاب بدون استفاده از کرمهای ضدآفتاب مناسب، کار مداوم با مانیتورهایی که محافظ اشعه ماوراء بنفش ندارند , قرار گرفتن مداوم درمعرض آلودگی هوا و عدم پاکسازی پوست به صورت روزانه، استفاده مکرر از مواد آرایشی غیر استاندارد، کم خوابی ورژیم های سنگین و کوتاه مدت غذایی، همگی باعث پیری زودرس پوست و یا تخریب لایه کلاژن می گردند. به هرحال روند پیرشدن پوست با افزایش سن ادامه می یابد و به همین دلیل نیاز به جوان سازی پوست امری جدی و جدایی ناپذیر از برنامه روزانه مان گردیده است.
جوان سازی پوست به مجموعه برنامه های روتین روزانه و روش هایی اطلاق می شوند که آسیب های وارده به پوست را تا حد نسبتاً زیادی برطرف نموده و به پوست ظاهری جوان تر، شاداب تر و سالم تر می دهند. روش های جدید جوان سازی پوست با استفاده از بسیاری از محصولات ارگانیک در مقایسه با روش های قدیمی و سنتی بسیار موثرتر و کم خطرتر شده اند.
